Een MBO leerling is nog niet volwassen. Recent hersenonderzoek heeft aangetoond dat onze hersenen zich blijven ontwikkelen tot na het twintigste levensjaar. Iedere leerling krijgt een eigen plek op school. Een vaste plek in een stamgroep. Deze eigen plek maakt het gebouw hun school. Naast de eigen plek zijn er buiten de stamgroep ruimtes waar ze leerlingen uit andere stamgroepen kunnen ontmoeten, waar ze kunnen roddelen en netwerken. Door de vaste plekken zijn leerlingen zichtbaar, vindbaar en is er minder verkeersruimte nodig waar grote groepen leerlingen zich ieder uur door moeten verplaatsen.
Bij deze artikel over het hersenonderzoek van Dick Swaab
BeantwoordenVerwijderenhttp://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/kinderen_met_achterstand_moet_je_helpen/
Dick Swaab is vooral bekend geworden door zijn onderzoek en ontdekkingen op het gebied van de hersenanatomie en -fysiologie, met name de invloed die allerlei hormonale en (bio)chemische factoren al in de baarmoeder op de hersenontwikkeling hebben.
Een goede omgeving is geen luxe, het is een noodzaak, zei R. Wollheim. Je komt ter wereld met hersenen die door je genetische achtergrond en de ontwikkeling in de baarmoeder uniek zijn geworden, en waar je karakter, talenten en beperkingen al voor een groot deel in zijn vastgelegd.
Een veilige, stimulerende omgeving na de geboorte, die haalbare eisen aan het zich ontwikkelende kind stelt, stimuleert vervolgens de groei van de hersenen. …
Kinderen die sterk verwaarloosd zijn tijdens de vroege ontwikkeling hebben ook kleinere hersenen en hebben voor de rest van hun leven beperkingen, o.a. in intelligentie, taal en fijne motoriek, en ze zijn impulsief en hyperactief. Vooral de prefrontale cortex kan veel te klein zijn. Omgekeerd bleken weeskinderen die voor de leeftijd van 2 jaar geadopteerd werden, later een normaal IQ van 100 te kunnen halen, terwijl kinderen die pas tussen de 2 en 6 jaar werden geadopteerd bij een IQ van 80 bleven steken….
De ontwikkeling van onze moedertaal laat ook zien hoe de omgeving sommige hersensystemen ook na de geboorte nog programmeert. De moedertaal is onafhankelijk van onze genetische achtergrond, en wordt slechts bepaald door de omgeving waarin het kind in die kritische periode voor de taalontwikkeling na de geboorte opgroeit. De ontwikkeling van een moedertaal drukt niet alleen een heel sterke stempel op de hersenontwikkeling, zij is cruciaal voor vele aspecten van de ontwikkeling van het kind. …
Onze omgeving bepaalt gedurende onze eerste jaren na de geboorte de bouw van de hersensystemen die met taal te maken hebben. Later, na de kritische periode van de ontwikkeling van onze taalsystemen, als we een andere taal proberen te spreken, moeten we dit met een Nederlands brein doen en hebben we daardoor een accent. Bij kinderen van 9-11 jaar overlappen de hersengebieden nog die woorden en visuele informatie verwerken. Bij volwassenen is er een specialisatie opgetreden en verwerken aparte hersengebieden die twee soorten informatie. …
Dat de omgeving een stimulerende werking op de hersenontwikkeling heeft werd al gesuggereerd door het verband dat Maria Montessori (1913) vond tussen het sociaal-economische milieu en de hersenontwikkeling. …
En artikelen van Jelle Jolles
BeantwoordenVerwijderenwww.jellejolles.nl/
Voorstelling maken
In de hersenen worden verbindingen aangelegd tussen zaken als oorzaak en gevolg, gedachte en handeling, objecten die met elkaar te maken hebben. “Een jong kind ziet al zinvolle verbanden. Er worden verbindingen aangelegd in de hersenen. Bij een kind zijn het dunne verbindingen, maar wel een heleboel. Bij volwassenen
zie je er minder, maar ze zijn sterker.” Lezen en voorlezen zijn heel belangrijk om die verbindingen te verstevigen. “Je stimuleert een kind ermee. Niet alleen omdat hij of zij taal hoort, of voor zich ziet, maar ook omdat het kind een voorstelling erbij maakt. Zo creëer je ruimtelijk inzicht. Als het gaat over een vogeltje dat van hier naar daar vliegt zie je iets voor je: vliegt het over een weiland? Over een bos? Over schoorstenen? Dat is ook erg belangrijk in het voortgezet “Jongens leren langzamer taal dan meisjes, maar zijn weer sneller in
het leren van abstracties. .” De hersenstructuur rijpt tot na het twintigste levensjaar, ontdekten wetenschappers een paar jaar geleden. Je moet daarom lang doorgaan met stimuleren, en veel methodes aanbieden waarop iets kan worden opgelost. Gebruik materiaal waarmee verschillende routes aangelegd kunnen worden in het brein. Informatieverwerking kan via woorden of beeld, ruimtelijk of voelend of
handelingsgericht. Sommige kinderen zijn op een bepaald gebied trager of juist sneller. Gebruik daarom ook gymnastiek en drama bij taal of rekenen.”
Jongens en meisjes
Voor het onderwijs is het belangrijk rekening te houden met de ontwikkeling van het brein.”We weten bijvoorbeeld dat tot het veertiende jaar plaatjes beter blijven hangen dan woorden. Dus moet je altijd
beelden koppelen aan tekst. Jongens leren langzamer taal dan meisjes, maar zijn weer sneller in het leren van abstracties. Dus moet je meisjes daarin extra stimuleren, ze ook meer stimuleren in wiskunde. Roddelen, rondhangen, het zijn dingen die jongeren vanzelf doen. En het helpt hun ontwikkeling. Zo leren ze hun
plek in de sociale hiërarchie, ze leren omgaan met emoties, ze leren die verwoorden, ze leren ook samenwerken. Toneelspelen en drama zijn daarvoor ook goed.”
Talent
Maak gebruik van deze inzichten, zegt Jelle. “Een gedragsprobleem van een kind kan een taalprobleem
zijn. Wanneer je verschillende kinderen verschillend benadert, zorgt dat ze door je opvoeding en
didactiek meerdere routes aanleggen, ze moeilijke woorden laat leren, het abstraheren en visualiseren traint, kun je kinderen helpen zich optimaal te ontplooien. Zoek het talent!”